De tendencies in televisieland op een rijtje: ‘Makers experimenteren met de mogelijkheden van AI’ | Present

In Cannes wordt met gemengde gevoelens gekeken naar de opkomst van AI. Op z’n Engels uitgesproken, Eej Aai. Ofwel synthetic intelligence, kunstmatige intelligentie. Iedereen is het erover eens: het namaken van het denkvermogen van de mens through apparaten wordt vergeleken met de opkomst van de mobiele telefoon en web. Ook de televisie- en streamingwereld kan straks niet meer zonder, maar het is voor de makers vooralsnog vooral worstelen. Neem de tv-flop Avastars van John de Mol van afgelopen jaar waarbij virtuele talenten het tegen elkaar opnamen tijdens een dans- en zangshow: Nederland was er nog niet klaar voor.

,,De ontwikkelingen op gebied van AI leiden zeker tot nieuwe inspiratie en ideeën”, stelt Ralph de Beurs, artistic director bij RTL en bedenker van B&B vol liefde, op de tv-beurs in Cannes. ,,Dat zien we ook zeker terug in de tv-formats die hier gepresenteerd worden. Veel ontwikkelaars en makers zijn aan het experimenteren met de mogelijkheden van AI, maar vooral ook met de vraag: wat is nog echt en wat is nep? Deze vraag wordt steeds relevanter in ons dagelijks leven en we zien dus veel codecs voorbijkomen rondom dit thema. Het ultieme format hebben we nog niet gezien of bedacht, maar we staan letterlijk pas aan het start.”

Wie deze week de Contemporary TV – de presentatie van nieuwe televisie-ideeën van het Zwitserse tv-onderzoeksbureau The Wit – bezocht in Cannes, trok verbaasd de wenkbrauwen op bij de vele nep-of-echt-formats die voorbij kwamen. Zo presenteerde een Britse producent een nieuwe datingshow, genaamd Are they for actual? waarbij een vrijgezel through de pc in touch komt met vijf singles van wie er maar eentje echt is. De andere vier zijn AI-klonen. En op de Duitse televisie werd vorige maand de talkshow Me & Myself gelanceerd waarbij een 87-jarige komiek de jongere, virtuele versie van zichzelf ontmoet.

Andere internationale tv-makers lieten zich in hun zoektocht naar nieuwe televisieformats juist weer inspireren door de movie The Truman Present, waarin Truman (acteur Jim Carrey) niet doorheeft dat hij in een nepwereld leeft. Ook in de zogeheten Joe Schmo Present – volgend jaar in Amerika op de buis – heeft één jongen niet door dat hij wordt omringd door acteurs.

Jasper van der Schalie van het Amsterdamse productiebedrijf TwentyTwo, ook aanwezig in Cannes, ziet zeker een toekomst voor AI in de tv-wereld, maar denkt dat het ei van Columbus nog niet gevonden is. ,,Ik denk dat synthetic intelligence heel belangrijk gaat zijn voor Nederlands drama. Door nieuwe technieken kun je in de toekomst de voertaal aanpassen naar een andere taal met de juiste lipbewegingen. Zodra die techniek verfijnd is, kan Nederlands drama aan veel meer landen verkocht worden.”

Datingprogramma’s, ze waren altijd al populair. Denk aan Op Goed Geluk, Liefde op het eerste gezicht en later First Dates, Boer zoekt vrouw en recenter de zomer B&B vol liefde. Cupido zit inmiddels tegen een burn-out aan nu de liefdesprogramma’s als paddenstoelen uit de grond schieten, maar niet allemaal goed te verteren zijn. In Cannes kreeg het publiek een brok in de keel bij de presentatie van The Golden Bachelor, een variant op The Bachelor waarin weduwnaar Gerry op zoek gaat naar een nieuwe liefde, nadat hij zijn eerste heeft verloren.

Andere liefdesformats werkten vooral op de lachspieren, zoals daten met als kikker verklede singles (Kiss The Frog) en ouderen die elkaar leren kennen through een jongere look-a-like (Perpetually Younger). Die kids, zogeheten levende avatars, zitten tegenover elkaar in een rijdende trein, maken kennis met elkaar door de vragen die zij van de oudere vrijgezellen through een oortje krijgen toegespeeld. Ook de Nederlandse producent Glow Media bedacht iets nieuws: een datingshow (Love on the Line) waarbij militairen hun potentiële associate meenemen op missie.

Peter Kuipers, omroepbaas van de KRO-NCRV, denkt dat de kracht van een succesvol liefdesprogramma vooral zit in de ‘schaarste’. ,,Boer zoekt vrouw is soms anderhalf jaar niet op de buis. Hierdoor blijft de kijker nieuwsgierig naar een volgend seizoen.”

In een tijd dat de woningmarkt compleet op slot zit, is verbouwen van het eigen huis populairder dan ooit. Bekende woonprogramma’s als Kopen zonder kijken, Assist mijn man is klusser, Eigen huis en tuin en De moeite waard?! krijgen komend jaar concurrentie van een reeks nieuwe titels waar eigenaren zich in het zweet werken, bleek op de televisiebeurs in Cannes. Productiebedrijf Vincent TV – bekend van Chateau Meiland, Mr. Frank Visser en Dragons’ Den – volgt stellen die elkaars huis grondig verbouwen in Pimpen zonder poen. Zoals de titel al verklapt, mogen de deelnemers geen euro uitgeven tijdens hun missie. ,,In Europa wordt jaarlijks 11 miljard kilo aan meubels weggegooid. Elf miljard! Wij willen laten zien dat een verbouwing duurzaam kan. Financiën spelen een grote rol in Pimpen zonder poen. Vooral jonge mensen merken momenteel dat het huis van hun dromen niet beschikbaar is door de slechte doorstroming op de woningmarkt. Wat kun je dan doen? Verbouwen!” antwoordt producent Vincent ter Voert zelf. Een aantal jaar geleden bracht hij ook woonprogramma Paleis voor een prikkie op de buis, waarin gezinnen die in financieel zwaar weer verkeren, hulp kregen van interieurontwerpers.

Ook productiebedrijf TwentyTwo van Jasper van der Schalie en Paul van der Maesen werkt aan een nieuw klusprogramma, De verbouwing van je leven voor NPO1. Morgen starten de opnames in het Gelderse Heerde, waar een oude, vervallen faculty wordt opgeknapt tot woning. Een jaar lang worden de eigenaren van vier bouwvallen gevolgd door digicam’s. Van der Maesen ziet een duidelijke parallel tussen klus- en datingsprogramma’s: twee thema’s waar de kijker al jaren geen genoeg van krijgt. ,,Bij datingshows ben je benieuwd of er aan het einde een match is. Bij verbouwingsprogramma’s of het resultaat mooi is, binnen de tijd en het price range.”

Marc Pos, de bedenker en aartsvader van De Verraders, loopt in Cannes rond alsof ie de hele tijd jarig is. Hij heeft na Large Brother en The Voice een wereldhit te pakken waardoor een nieuw style is ontstaan: psychological actuality. ,,Daarbij gaat de tv-maker uit van de psyche van de mens en draait het niet om de fysieke opdrachten. Het gaat vooral om de mentale reis”, legt Pos uit. De Verraders kwam in 2021 voor het eerst op de buis en werd een regelrechte kijkcijferhit. In dit psychologische list-en-bedrogprogramma strijden twintig bekende Nederlanders om een zilverschat. Onder hen zijn drie verraders die de buit voor zichzelf willen houden en elke nacht, na een geheim beraad in het kasteeltorentje, een medespeler mogen vermoorden. De spanning van dit programma zit ‘m niet zozeer in de opdrachten die de kandidaten uitvoeren, maar in het gekonkel, de misleiding en het groeiende wantrouwen van de deelnemers.

In een interview met deze web site vertelde Omroep Max-baas Jan Slagter start dit jaar hoe hij na thuiskomst niet kon aarden. ,,Het duurde zelfs enkele weken na de opnames voordat ik dat hele spel van me af kon schudden. Op kantoor, thuis, ik was nog steeds met De Verraders bezig.”

In Cannes kwamen talloze nieuwe titels voorbij die voortborduren op dit psychologische style. Zo lanceerde een Spaanse producent vorige maand tv-serie The Hunt waarbij twee groepen opdrachten moeten voltooien in de wildernis. Onderweg worden zij tegengewerkt door teamgenoten die een geheime missie hebben: zo veel mogelijk bondgenoten elimineren.

Een heel ander programma, maar óók gericht op de psyche van de deelnemers, is het nieuwe RTL-programma The Life Path, dat wordt gepresenteerd door Mocro Maffia-acteur Nasrdin Dchar. Hij volgt acht jongeren die kampen met psychische problemen tijdens een reis door Zwitserland. The Life Path verscheen onlangs op Videoland en kent vooralsnog lovende kritieken. Niet alleen de jongeren werden geconfronteerd met zichzelf, ook Dchar – die tijdens de opnames hoogtevrees overwint – leert zichzelf beter kennen.

Luister hieronder ook naar de AD Media Podcast. Al onze podcasts vind je op advert.nl/podcasts.

Bekijk hieronder onze video’s op het gebied van Present & Leisure: