De liberalen dragen de uitbreiding van de flexi-job rond als een feesttrofee. Je vraagt je af waarom
Toen Alexander De Croo op 1 oktober 2020 zijn allereerste regeerverklaring aflegde, stond die speech in het teken van de strijd tegen het coronavirus. “De zwaarste disaster ooit in vredestijd”, dixit De Croo toen. Nu, bij de laatste State of the Union van de legislatuur, kon de eerste minister niet anders dan beginnen met de oplaaiende oorlog in Israël en de Palestijnse Gebieden. Het is nog maar eens een groot geopolitiek battle, anderhalf jaar nadat Rusland Oekraïne is binnengevallen. Die opeenstapeling van complexe, internationale crises binnen één regeerperiode zegt veel over hoe ingewikkeld en onzeker de wereld in sneltempo aan het worden is.
Dat land en regering van de ene disaster in de andere duiken, is ten dele een excuus voor het vrij magere beleidsrapport dat de partijen van de regering-De Croo als erfenis nalaten. In het sociaal-economische crisisbeheer leverde de federale regering behoorlijk werk af, al was het maar omdat bestaande stabilisatoren niet werden afgebouwd. Maar de prijs ligt, letterlijk, hoog. De begroting is niet onder controle, de staatsschuld nog gestegen. Apocalyptiek helpt niemand vooruit, maar de Belg maakt zich terecht zorgen over de capaciteit van de staat om toekomstige uitdagingen de baas te kunnen, zoals vergrijzing en klimaatverandering.
Ook de laatste Vivaldi-begroting neemt die zorgen niet weg. Het zou naïef zijn om het tegendeel te verwachten. Van bij aanvang miste de regering-De Croo de samenhang om minder te doen dan het minimal. Een volgende regering zal beter moeten doen.
Dus neen, de regering-De Croo is niet het kabinet van de grote, noodzakelijke hervormingen geworden. Dat heeft er nooit ingezeten: te veel externe omstandigheden, te weinig interne samenhang. Het minste wat je van een regering dan wel magazine verwachten is dat ze hervormingen in de toekomst niet bemoeilijkt. Zelfs dat is helaas te hoog gegrepen.
Neem de uitbreiding van de flexi-job. De liberalen dragen die beslissing rond als een feesttrofee. Je vraagt je af waarom. Dat de flexi-job plots ook mogelijk wordt in de kinderopvang en het onderwijs roept ernstige bedenkingen op. De knelpunten in die sectoren zijn ook een kwalitatief probleem. Gaan we onze allerjongste kinderen nu toevertrouwen aan ongekwalificeerde mensen die, met de beste bedoelingen, kinderzorg er even bijnemen? Gaan we de grote personeelstekorten in kwetsbare, ‘lastige’ scholen en richtingen opvangen met jonggepensioneerden?
De flexi-job werd ooit ingevoerd in een beperkt aantal sectoren om deeltijdse, onregelmatige arbeid mogelijk te maken zonder veel sociale en fiscale lasten. Het was een vluchtweg voor de hoge belastingen op arbeid. Vandaag wordt de vluchtweg weer wat meer de hoofdweg.
Met kwalijk gevolg. De sociale zekerheid mist financiering, de kwaliteit en verloning van jobs wordt uitgehold en de belastingdruk blijft onveranderlijk hoog. Het is een vorm van geregulariseerde belastingontwijking van overheidswege. De veralgemening van de flexi-job zal een grote hervorming van het belastingsysteem die nu mislukt is in de toekomst alleen maar moeilijker maken.
